مقایسه‌ی اثر روش‌های تدریس فارسی معلمان بر افزایش میزان سواد خواندن و درک مطالب درسی دانش‌آموزان پایه‌ی چهارم ابتدایی شهر تهران

این پژوهش بر آن است تا ضمن مقایسه‌ی روش‌های تدریس سنتی و فعال، بررسی نماید که کدامیک از الگوهای تدریس کارآیی گروهی، تدریس اعضای گروه، قضاوت عملکرد و الگوی روشن‌سازی طرز تلقی، تأثیر بیش‌تری بر افزایش میزان سواد خواندن و درک مطالب درسی دانش‌آموزان پایه‌ی چهارم ابتدایی شهر تهران داشته‌اند. جامعه‌ی پژوهش کلیه‌ی دانش‌آموزان دختر و پسر پایه‌ی چهارم ابتدایی شهر تهران بوده است. نمونه شامل 10 کلاس است که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده‌اند. روش پژوهش شبه آزمایشی با پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل می‌باشد. هر یک از معلمان شرکت‌کننده در پژوهش در دو جلسه، آموزش‌های لازم را دیده‌اند و پس از اجرای پیش‌آزمون، سه درس انتخاب شده از کتاب «بخوانیم» فارسی سال چهارم دوره‌ی ابتدایی را تدریس نموده‌اند. داده‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس یک عاملی (ANOVA) و دو عاملی (طرح5×2) و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شده‌اند. نتایج حاکی از آن است که تفاوت معنی‌داری بین روش‌های تدریس سنتی و فعال در افزایش میزان سواد خواندن و درک مطالب درسی وجود ندارد. تأثیر تعامل میان الگوهای تدریس و جنسیت بر نمرات خواندن دانش‌آموزان معنی‌دار بوده است. به گونه‌ای که بدون در نظر گرفتن جنسیت تفاوت معنی‌داری بین روش‌های فعال تدریس و روش سنتی به دست نیامد. پسرانی که با روش تدریس سنتی آموزش دیدند بهترین عملکرد را در گروه پسران داشتند اما در مورد دختران عکس این اتفاق روی داد. دخترانی که با روش سنتی آموزش دیدند ضعیف‌ترین عملکرد را در بین گروه دختران داشتند. بیش‌ترین تأثیر از جنسیت مربوط به الگوی قضاوت عملکرد می‌باشد، به گونه‌ای که در گروه دختران بهترین عملکرد را بعد از الگوی کارایی گروهی به خود اختصاص داده است ولی در گروه پسران پایین‌ترین میانگین مربوط به این الگو می‌باشد.